To największy w Rzeszowie i najbardziej kojarzony z miastem monument. Od upadku komunizmu wywołuje nieustanną dyskusję na temat jego przyszłości. Jedni nie mogą na niego patrzeć, a innym zupełnie nie przeszkadza. Teraz słynny pomnik “Czynu Rewolucyjnego” sam ulega powolnej destrukcji. Doszło do tego, że wokół kamiennej rzeźby powstało ogrodzenie.
Zima przyspiesza erozję. Z rzeźbią dzieje się to samo, co z drogami, w których kryszy się asfalt i powstają coraz większe wyrwy. Cokół pomnika obłożony jest kamiennymi płytami. Nigdy nie były konserwowane. Pojawiły się w nich szczeliny. W głąb dostaje się woda, która zamarzając powiększa swoją objętość. Siła żywiołu jest tak wielka, że ciężkie płyty odskakują, stanowiąc nie lada zagrożenie.
Teraz pojawiło się ogrodzenie, które uroku okolicy nie dodaje. Przechodnie są zaskoczeni. – Co będzie remont? Przydałoby się naprawić straszydło – mówi mi straszy pan, który przechodzi obok. Wcale się jednak na to nie zanosi.
Właścicielem ternu, a także pomnika, jest zakon oo. Bernardynów. To oni ustawili ogrodzenie. Powieszono na nim kartkę z wyjaśnieniem:
“Teren został tymczasowo ogrodzony z uwagi na zły stan techniczny pomnika i na zagrożenie życia i zdrowia ludzkiego”.
Zakonnicy ustawili ogrodzenie zgodnie z zaleceniami Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla Miasta Rzeszowa, który dokonał kontroli pomnika i ocenił, że jego stan wymaga szybkiego zabezpieczenia.
Zakon w 2006 r. otrzymał pomnik w spadku wraz ze zwrotem działek, które wróciły do zgromadzenia po tym, jak po II wojnie odebrali je bezprawnie komuniści.
38-metrowy monument powstał za czasów PRL. Odsłonięto go 1 maja 1974 r.
Rzecznik prasowy bernardynów o. Alojzy Garbarz powiedział dziennikarzom, że obecnie nie potrafi określić, jaka będzie przyszłości pomnika.
– Możemy jedynie poinformować, że trwają rozmowy z Urzędem Miasta Rzeszowa oraz innymi podmiotami. Ufamy, że rozmowy te pomogą podjąć konkretne decyzje – zaznaczył.
Chodzi o zmianą właściciela terenu, na którym stoi pomnik. Miasto deklaruje chęć przejęcia monumentu i jego wyremontowanie. Możliwe, że spraw rozstrzygnie się jeszcze w tym roku.
IPN od dawna nie pozostawia złudzeń. Historycy jednoznacznie określają posąg jako symbol zbrodniczego systemu. Dlatego według ich opinii pomnik powinien zostać usunięty zgodnie z ustawą o zakazie propagowania komunizmu.
